Στο τμήμα «Νέα» θα βρείτε όλες τις πρόσφατες καταχωρήσεις.

Το Λεξικό του μπαλέτου. Γράμματα Α-C

A

Abstract Ballet Μπαλέτο χωρίς πλοκή ή υπόθεση.

Adage, Adagio Από την ιταλική λέξη ad agio, που σημαίνει «με άνεση». Στο μπαλέτο αναφέρεται σε αργές κινήσεις με έμφαση στην ισορροπία και στην παραμονή των χορευτών σε συγκεκριμένες πόζες. Οι βασικές κινήσεις στο adagio είναι το pliè, το dèveloppè, το rand fouettè en tourant, το degage, το grand rond de jambe, το rond de jamb en l'air, τα coupes, το battement tendu, το attitude, το arabesque, οι pirouettes και άλλες. Τα πιο κλασσικά pas de deux ξεκινούν με κινήσεις του adagio και ολοκληρώνονται με κινήσεις του allegro.

Ailes de pigeon Σημαίνει «φτερά σπουργιτιού». Ο χορευτής πραγματοποιεί ένα cabriole devant, έπειτα τα πόδια αλλάζουν και ξαναχτυπούν, και αλλάζουν μία τελευταία φορά προτού ο χορευτής προσγειωθεί στο πόδι από το οποίο ξεκίνησε το άλμα, αφήνοντας το άλλο πόδι στον αέρα. (βλ. pistolet)

Air, en l' Σημαίνει «στον αέρα». Στο μπαλέτο αναφέρεται σε κινήσεις που γίνονται με το ένα πόδι στον αέρα, ενώ το άλλο διατηρεί επαφή με το έδαφος.

Alignment Το πιο θεμελιώδες στοιχείο στην τεχνική. Το σώμα του χορευτή πρέπει να παραμένει συνεχώς ευθυγραμμισμένο, ώστε να εκτελεί σωστά τις κινήσεις και χωρίς κίνδυνο τραυματισμού.

Allegro Σημαίνει «χαρούμενος» ή «γρήγορος» όταν αναφέρεται στην μουσική. Είναι ζωηρές και ζωντανές κινήσεις όλα τα βήματα ανύψωσης, όπως το entrechat, το cabrile, το assemble, το jetè, και γενικά άλματα και στροφές. Το μεγαλύτερο κομμάτι ενός μπαλέτου είναι allegro. Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του είναι οι ελαφριές και απαλές κινήσεις, και το ballon. Συνήθως χωρίζεται στο petit (μικρό) allegro και στο grand (μεγάλο) allegro.

Allongé Σημαίνει «επιμηκύνω». Στο μπαλέτο αναφέρεται σην έκταση των μελών του σώματος (διάταση).

Arabesque Σημαίνει «αραβικός». Μία πόζα κατά την οποία ο χορευτής έχει σηκώσει τεντωμένο το ένα πόδι προς τα πίσω διατηρώντας το σώμα του ίσιο και κάθετο προς το πάτωμα. Συνήθως συνοδεύεται από το τέντωμα τους ενός χεριού σε 4η, 5η ή ανοιχτή θέση.

Arrière, en Σημαίνει «προς τα πίσω». Δηλώνει την κατεύθυνση προς την οποία θα εκτελεστεί μία κίνηση. Στην προκειμένη περίπτωση ο χορευτής θα πρέπει να εκτελέσει την κίνηση ενώ απομακρύνεται από το κοινό.

Assemble Σημαίνει «μαζεμένος» ή «ενωμένος». Είναι ένα βήμα κατά το οποίο το ελεύθερο πόδι σέρνεται κατά μήκος του πατώματος προτού σηκωθεί στον αέρα. Η ανύψωση επιτυγχάνεται με τον εξής τρόπο: ο χορευτής σηκώνεται στη μύτη του ενός ποδιού, ενώ παράλληλα σπρώχνει το άλλο πόδι στον αέρα. Έπειτα και τα πέλματα και των δύο ποδιών έρχονται ταυτόχρονα σε επαφή με το έδαφος σε 5η θέση.

Attitude Μία χορευτική πόζα όμοια με το arabesque, ΄που το ελεύθερο πόδι είναι ανυψωμένο στον αέρα. Σε αντίθεση όμως με το arabesque, το ανυψωμένο πόδι είναι λυγισμένο, ενώ μπορεί να ανυψωθεί όχι μόνο προς τα πίσω, αλλά και στο πλάι και μπροστά. Το πόδι σηκώνεται λυγισμένο σε γωνία 90ο με το γόνατο να βρίσκεται λίγο πιο ψηλά από το πέλμα.

Avant, en Σημαίνει «προς τα μπρος». Δηλώνει την κατεύθυνση προς την οποία θα εκτελεστεί μία κίνηση. Στην προκειμένη περίπτωση ο χορευτής θα πρέπει να εκτελέσει την κίνηση με κατεύθυνση προς το κοινό.

B

Balancé Σημαίνει «κάνω αλλαγή βάρους». Σε αυτό το βήμα, το οποίο προέρχεται από το ballroom waltz, ο χορευτές μεταφέρει το βάρος του από το ένα πόδι στο άλλο. Ένα balancé προς τα δεξιά περιλαμβάνει τρεις χτύπους και αρχικά τα πόδια βρίσκονται σε 5η θέση. Στον 1ο χτύπο, το δεξί πόδι μεταφέρεται στο πλάι και παίρνει όλο το βάρος. Στον 2ο χτύπο, το αριστερό πόδι μετακινείται κατευθείαν πίσω από το δεξί πόδι και το βάρος μεταφέρεται στο μετατάρσιο του ποδιού, με αποτέλεσμα να σηκωθούν και τα δύο πέλματα στις μύτες. Στον 3ο χτύπο το βάρος επαναφέρεται στο δεξί πόδι το οποίο πατάει με ολόκληρο το πέλμα. Σχεδόν πάντα, ένα balancé προς τη μία πλευρά ακολουθείται από ένα balancé προς την άλλη πλευρά. Τα balancés μπορεί επίσης να γίνουν προς τα μπρος, προς τα πίσω ή κατά τη διάρκεια μιας στροφής.

Balançoire Σημαίνει «σαν τραμπάλα». Αυτή η τεχνική εφαρμόζεται στο grand battement όταν αυτό εκτελείται με μία συνεχή μετάβαση από 1η σε 4η θέση. Ο χορευτής μετακινεί το ελεύθερο πόδι ζωηρά προς τα μπρος και προς τα πίσω. Κατά τη διάρκεια των balançoires δεν είναι απαραίτητο να παραμένει ίσιο το σώμα.

Ballerina Η μπαλαρίνα. Η βασική ομάδα των χορευτριών σε μία ομάδα. Αναλαμβάνουν και solo κομμάτια.

Ballerina assoluta, prima Η κεντρική μπαλαρίνα που δέχεται όλους τους κλασσικούς ρόλους στις παραστάσεις.

Ballon Σημαίνει «μπαλόνι». Η ψευδαίσθηση ότι κάποιος δεν έχει βάρος, και ότι αψηφά τους νόμους της βαρύτητας. Λέγεται για έναν χορευτή ότι «έχει ballon» όταν φαίνεται ότι βρίσκεται συνεχώς στον αέρα, ενώ έρχεται σε επαφή με το πάτωμα για ελάχιστα δευτερόλεπτα.

Ballonn Σημαίνει «σαν μπάλα». Ο χορευτής ανυψώνεται στον αέρα, ενώ παράλληλα εκτελεί ένα battement, και προσγειώνεται σε demi-pliè με το ελεύθερο πόδι να βρίσκεται sur le cou-de-pied. Μπορεί να γίνει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

Ballotté Ένα άλμα. Ο χορευτής ξεκινά σε 5η θέση, με το δεξί πόδι μπροστά. Στη συνέχεια πετάγεται προς τα μπρος και προς τα πάνω, ενώ το σώμα γέρνει ελαφρώς προς τα πίσω, ακολουθώντας τον άξονα του άλματος. Προσγειώνεται στο αριστερό πόδι ενώ το δεξί αφήνεται να αιωρείται προς τα μπρος. Η κίνηση επαναλαμβάνεται προς τα πίσω με μία ελαφριά κλίση του σώματος προς τα μπρος. Στην γαλλική σχολή, ο όρος δίνεται ως «jetè bateau».

Barre Σημαίνει «μπάρα». Στο μπαλέτο αναφέρεται:
(1) στον κυλινδρικό, ξύλινο στύλο, που είναι τοποθετημένος στον τοίχο μιας αίθουσας μπαλέτου, περίπου στο ύψος της μέσης. Χρησιμοποιείται από τους χορευτές ως στήριγμα κατά το πρώτο μέρος ενός μαθήματος χορού.
(2) στο πρώτο μέρος ενός μαθήματος χορού, που περιλαμβάνει αργές ασκήσεις που γίνονται με τη βοήθεια της ντάμας.

Bas, en Σημαίνει «χαμηλά». Δηλώνει την τοποθέτηση των χεριών χαμηλά.

Battement Σημαίνει «χτύπημα». Γενική ορολογία που περιλαμβάνει διάφορες κινήσεις κατά τις οποίες το πόδι εκτείνεται και επαναφέρεται στην αρχική του θέση. Χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, το grand battement και το petit battement. Ανήκει στους αυτονόητους όρους, όπως το «pas» και το «temps», που συχνά παραλείπονται και απλά εννοούνται. Έτσι, το frappé για παράδειγμα είναι σε συντομία το battement frappé, κλπ. Εξαιρείται το battement tendu.

Batteriè Βήματα με χτυπήματα. Στο μπαλέτο είναι ένας συλλογικός όρος που περιλαμβάνει κάθε κίνηση κατά την οποία τα πόδια χτυπούν μεταξύ τους, ή το ένα πόδι χτυπά το άλλο.

Battu Κάθε βήμα που διακοσμείται με ένα χτύπημα των ποδιών.

Bras Τα χέρια.

Brisè Σημαίνει «σπασμένος». Ένα μικρό batterie, κατά το οποίο η κίνηση γίνεται σπαστή. Ξεκινά πάνω στο ένα πέλμα και ολοκληρώνεται πάνω στα δύο, ή ξεκινά πάνω στα δύο πέλματα και ολοκληρώνεται πάνω στο ένα πέλμα. Ουσιαστικά, ένα brisè αποτελείται από ένα προοδευτικό (με κίνηση) assemble με χτύπημα των ποδιών. Το ελεύθερο πόδι ανυψώνεται στον αέρα και μετακινείται από 5η σε 2η θέση, έτσι ώστε η μύτη του πέλματος να βρίσκεται ελάχιστα εκατοστά πάνω από το πάτωμα χτυπώντας το άλλο πόδι το οποίο σηκώνεται επίσης στον αέρα, από πίσω και από μπροστά αντίστοιχα. Έπειτα και τα δύο πόδια επιστρέφουν στο έδαφος σε demi-pliè 5ης θέση.

C

Cabriole Σημαίνει «χοροπήδημα». Ένα άλμα κατά το οποίο το εκτεταμένο πόδι χτυπιέται από το άλλο πόδι στον αέρα. Το ελεύθερο πόδι σηκώνεται με φόρα στον αέρα, ενώ το άλλο πόδι ακολουθεί και χτυπά το ήδη ανυψωμένο πόδι στέλνοντάς το ψηλότερα. Ο χορευτής προσγειώνεται στο πόδι που βρίσκεται χαμηλότερα.

Cambré Σημαίνει «λυγισμένος». Λύγισμα που ξεκινά από τη μέση και γίνεται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, αλλά ιδίως προς τα μπρος και προς τα πίσω.

Chaînés Σημαίνει «αλυσίδες», «δεσμά». Είναι μία αλυσίδα γρήγορων στροφών που εκτελούνται μόνο στις μύτες ή σχεδόν στις μύτες των πελμάτων, ενώ αυτά είναι τοποθετημένα σε αυστηρά 1η θέση. Γίνεται μισή στροφή στο ένα πέλμα και άλλη μισή στο άλλο πέλμα, συνεχόμενα με επαναλήψεις έτσι ώστε να γίνονται «αλυσιδωτά».

Changement Αλλαγή πελμάτων. Ένα αλματάκι που γίνεται επιτόπου. Ξεκινά από 5η θέση ποδιών και προσγειώνεται σε 5η θέση, αλλά το πόδι που ήταν μπροστά στην αρχή, στο τέλος είναι πίσω.

Changer, sans Σημαίνει «χωρίς αλλαγή». Δηλώνει ότι ένα βήμα γίνεται με τα πέλματα να παραμένουν στην ίδια θέση (το ένα σε σχέση με το άλλο).

Chassé Σημαίνει «κυνηγημένος». Ένα γλίστρημα. Το ελεύθερο πόδι γλιστρά προς μία κατεύθυνση και το βάρος μεταφέρεται σε αυτό και ακολουθεί το άλλο πόδι. Το ένα πόδι κυριολεκτικά κυνηγά του άλλο σε ένα πλαϊνό βήμα όμοιο με καλπασμό.

Ciseaux Σημαίνει «ψαλίδια». Είναι ένα άνοιγμα τον ποδιών, όμοια με τις λεπίδες ενός ψαλιδιού, σε μία πολύ ανοιχτή 2η θέση με τις μύτες τεντωμένες, αλλά μπορεί να γίνει και en l'air (στον αέρα). Δεν πρέπει να συγχέεται με το sissonne.

Cloche, en Σημαίνει «σαν κουδούνι». Αναφέρεται σε grand battements που εκτελούνται συνεχόμενα devant και derrière σε 1η θέση.

Collè: Σημαίνει «κολλημένος». Και τα δύο πόδια κρατιούνται κολλημένα ενώ ο χορευτή βρίσκεται mid-air σε ένα temps sauté.

Contretemps Σημαίνει «οι αδύναμοι χτύποι». Ένα βήμα που αποτελείται από τον συνδυασμό coupè dessous, chasse efface en avant, fermè, temps levè και chasse passé croisè en avant. Χρησιμεύει για κίνηση του χορευτή προς το πλάι.

Combination Σημαίνει «συνδυασμός». Μία ακολουθία βημάτων που γίνονται συνεχόμενα. Συνήθως εκτελούνται ως άσκηση στην τάξη.

Corps de ballet Σημαίνει «το σώμα του μπαλέτου». Οι χορευτές που δεν χορεύουν ποτέ solo κομμάτια.

Cou-de-pied, sur le Σημαίνει «στον λαιμό του πέλματος». Όταν ένα πέλμα στηρίζεται sur le cou-de-pied, σημαίνει ότι είναι τοποθετημένο κάθετα πάνω στο σημείο του πέλματος που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον αστράγαλο και κάτω από την κνήμη. Στην ρώσικη σχολή, το πέλμα κυριολεκτικά τυλίγεται γύρω από τον αστράγαλο, με τα δάχτυλα να βρίσκονται πίσω από την φτέρνα. (Το κουντεπιέ).

Coupé Σημαίνει «κοφτός». Ένα μικρό βήμα (μεσαίου επιπέδου) που χρησιμεύει ως βοηθητικό βήμα για κάποια άλλη κίνηση.

Couru Σημαίνει «τρέχοντας». Ένα κομψό «τρεχαλητό» βήμα.

Croisé Σημαίνει «σταυρωμένος». Μία τοποθέτηση στη σκηνή, κατά την οποία ο χορευτής βρίσκεται απέναντι από μία από τις μπροστινές γωνίες, με τα πόδια σταυρωμένα. Σε θέση croisé devant, το μπροστινό πόδι βρίσκεται σε 4η θέση (μπροστά από το άλλο). Σε θέση croisé derrière, το πίσω πόδι βρίσκεται σε 4η θέση (πίσω από το άλλο).

Croix, en Σημαίνει «σε σχήμα σταυρού». Είναι ορολογία που εφαρμόζεται συνήθως σε ασκήσεις στην μπάρα. Η άσκηση ξεκινά με το ελεύθερο πόδι να κινείται μπροστά, έπειτα στο πλάι, μετά προς τα πίσω και ξανά στο πλάι.